Konflikty, wojny i Boże Narodzenie najczęstszym celem dezinformacji w grudniu

Wojna Izraela z Hamasem, zmiany klimatyczne, wojna w Ukrainie, Unia Europejska i zakaz obchodzenia Bożego Narodzenia – to najpopularniejsze tematy, jakie zdominowały przekazy informacyjne w grudniu 2023 roku. Organizacje zrzeszone w Europejskim Obserwatorium Mediów Cyfrowych wydały raport na temat głównych nurtów dezinformacyjnych.

Spośród skontrolowanych przez fact-checkerów i uznanych za dezinformujące 1416 artykułów 158 (11 proc.) skupiało się na konflikcie pomiędzy Izraelem i Hamasem, 139 (10 proc.) dotyczyło zmian klimatu, 116 (8 proc.) dezinformowało o wojnie w Ukrainie, 108 (8 proc.) było związanych z Unią Europejską, 89 (6 proc.) kłamało na temat COVID-19; 81 (6 proc.) dotyczyło imigrantów, a 20 (1 proc.) było dezinformacjami na temat osób LGBTQ+ i kwestii płci.

Fake newsy o Bożym Narodzeniu

Fact-checkerzy zwracają uwagę, że w grudniu, dwa miesiące po wybuchu wojny Izraela z Hamasem, liczba treści dezinformacyjnych na ten temat znacznie spadła. W październiku więcej niż co trzecia fałszywa informacja publikowana w sieci dotyczyła właśnie tego konfliktu.

Czytaj też: TVP domagała się 1,35 mln zł odszkodowania od Adamczyka, Pereiry i Tulickiego

Grudzień obfitował również w fake newsy charakterystyczne dla tego miesiąca i okresu świąt. Jeden z najpopularniejszych dotyczył zakazu stosowania nazwy "Boże Narodzenie", jaki miała wprowadzić Unia Europejska. We Francji powstał deepfake z prezydentem Emmanuelem Macronem w roli głównej. Na zmanipulowanym nagraniu prezydent ogłasza, że Boże Narodzenie nie będzie już świętem państwowym. Na Węgrzech pojawił się fake news o zakazie grania kolęd na jarmarkach świątecznych w Berlinie. W Polsce natomiast fałszywe sugestie, że żydowskie święto Chanuka ma korzenie satanistyczne (to święto ponownego poświęcenia Świątyni w Jerozolimie).

Zima posłużyła też za tło dezinformacji na temat pojazdów elektrycznych, których baterie nie dawały sobie rady w ujemnych temperaturach. Spadki temperatury i obfite opady śniegu służyły też narracjom negującym zmiany klimatyczne.

Czytaj też: Zarobki propagandystów TVP w Polskim Radiu. Klarenbach, Rachoń, Kania

(PAR, 23.01.2024)