Protest fotoreporterów. Live Nation chciał cenzurować zdjęcia z koncertu Lenny'ego Kravitza

Firma Live Nation Polska – organizator koncertu Lenny'ego Kravitza, zażądała od akredytowanych fotoreporterów przedstawienia zdjęć do akceptacji. Później wystosowała żądanie do "Dziennika Zachodniego" usunięcia zdjęć opublikowanych w serwisie internetowym, strasząc redakcję sądem. Eksperci wskazują, że to działania niezgodne z prawem.

– Polskie Prawo Prasowe nie przewiduje instytucji autoryzacji zdjęć. Regulamin firmy koncertowej jest sprzeczny z konstytucją RP, która gwarantuje wolność wypowiedzi i działalności twórczej – komentuje dla "Presserwisu" dr Dominika Bychawska-Siniarska, specjalizująca się nie tylko w prawie prasowym, ale również w prawie konstytucyjnym. – Również prawo autorskie pozwala na swobodne, bez zgody, utrwalanie wizerunku osoby powszechnie znanej lub osób będących częścią tłumu. Wprowadzając tego typu ograniczenia firma powinna wskazać uzasadniony cel – np. względy bezpieczeństwa. Co wydaje się karkołomne – stwierdza.

"Autoryzacja" zdjęć w polskim prawie

Cytowany przez gazetę Jarosław Gwizdak, adwokat i członek zarządu Instytutu Prawa i Społeczeństwa, stwierdził, że "wolność mediów, wolność pozyskiwania i rozpowszechniania informacji zawarte są w konstytucji i zdecydowanie stoją wyżej niż jakikolwiek prywatny formularz koncertowy".

Czytaj też: Republika ma wyższy udział w grupie ogólnej niż TVN 24, ale o wiele mniej reklamodawców

Koncert Kravitza odbył się 11 marca w Gliwicach. Na imprezie była m.in. akredytowana Lucyna Nenow, wieloletnia i utytułowana fotoreporterka "DZ". Wraz z innymi akredytowanymi fotoreporterami wpuszczono ją na 5 minut koncertu. Musiała też podpisać deklarację, że każda fotografia wykonana tego wieczoru w gliwickiej hali podlega "autoryzacji".

Fotoreporterka zdjęć do "autoryzacji" nie oddała. "DZ" opublikował je w swoim serwisie internetowym, a Live Nation Polska przesłał redakcji pismo, w którym wezwał do usunięcia zdjęć, czego gazeta nie uczyniła.

Redaktor naczelny "DZ" Marcin Zasada opublikował natomiast tekst, w którym wypowiadają się specjaliści. Andrzej Andrysiak, prezes Stowarzyszenia Gazet Lokalnych, przypomina, że w polskim prawie nie istnieje coś takiego, jak "autoryzacja" zdjęć. Dodaje, że fotoreporter może publikować zdjęcia z koncertów i ignorować próby cenzurowania swojej pracy.

"Z Live Nation zawsze jest ten sam problem"

Ludmiła Mitręga, prezeska Stowarzyszenia Fotoreporterów przypomina w tekście, że zjawisko cenzurowania zdjęć staje się powszechne i choć na razie funkcjonuje głównie w kulturze, może przenieść się również na inne pola – do sportu czy polityki. Jak przekazuje, organizatorzy koncertów doprowadzili do sytuacji, w której na tego typu imprezach przestaje działać prawo do rzetelnej informacji. Sama informacja została sprywatyzowana i jest kontrolowana.

Czytaj też: Dominik Piechota odpokutował za plagiaty i wrócił do Kanału Sportowego

Własny głos w sprawie ograniczeń na koncertach opublikował fotoreporter "Głosu Wielkopolskiego" Adam Jastrzębowski. Przyznaje, że ograniczenia dla fotoreporterów na koncertach rozumie – zawsze znajdują się między sceną a widzami, co niektórym może przeszkadzać. Nie rozumie jednak żądania autoryzacji.

Jego zdaniem, odpowiedź na takie żądanie powinna zawsze brzmieć "do widzenia". Jednak, by taki protest był skuteczny, wymagałby zawodowej solidarności fotoreporterów. Tej, o czym wspomina Ludmiła Mitręga, brakuje. Wielu akredytowanych na imprezach fotoreporterów to freelancerzy, którzy nie mając wsparcia konkretnej redakcji, godzą się na warunki dyktowane przez organizatorów.

Maciej Kołodziejczyk, prezes wydawnictwa Życie Bytomskie, zwraca uwagę na konsekwencje dziennikarskich protestów. – Z Live Nation zawsze jest ten sam problem. Na dodatek są pamiętliwi, czyli po prostu odmawiają akredytacji na kolejne imprezy – mówi w rozmowie z "Presserwisem". – Gdyby środowisko odpuściło sobie 2-3 eventy, poszliby po rozum do głowy.

Dziennikarze traktowani jak agencje PR

Próba cenzurowania zdjęć to nie tylko domena wielkich agencji koncertowych. – To się dzieje również w małych miastach – zaznacza Krzysztof Chojnowski, szef portalu Moja-Ostroleka.pl. – Podczas Dni Ostrołęki już chyba dwukrotnie zdarzył się taki wymóg. Ja wyszedłem z założenia, że z nikim żadnej umowy nie podpisywałem.

Czytaj też: Radio I Archidiecezji Białostockiej zrezygnowało z serwisów Republiki. "Budziły kontrowersje"

– Traktują dziennikarzy jak agencje PR. Też już z tym się zetknąłem. Po prostu na to się nie zgodziłem. Opublikowałem to, co uznałem za warte pokazania. I tyle. Bez żadnych konsekwencji prawnych – mówi "Presserwisowi" Tomasz Kuriata, szef sieci lokalnych dolnośląskich portali Doba.pl. Jego zdaniem pracownicy agencji koncertowych często bazują na nieznajomości prawa prasowego, nie tyle wśród dziennikarzy, co wśród freelancerów prowadzących blogi o koncertach. – Mam wrażenie, że często nie odróżniają ludzi, którzy na koncert przychodzą się lansować, od tych, którzy przychodzą do pracy, muszą wykonać setkę zdjęć. Najczęściej również nagrać kilka rolek do mediów społecznościowych i na portale, następnie szybko wykonać ich selekcję, obróbkę i wysłać wszystko do CMS-a. Impreza przestanie istnieć w świadomości odbiorców już za kilka godzin, jak zgasną światła na scenie. To nasze zdjęcia i filmy utrzymują jej żywotność dłużej.

"Presserwis" pisał już o podobnych żądaniach organizatorów imprez masowych – miasta Łodzi, które chciało autoryzować zdjęcia na Łódź Summer Festival w 2023 roku i organizatorów festiwalu Camerimage w Toruniu. Ale fotoreporterzy wspominają o podobnych żądaniach na Woodstocku. 

"Presserwis" poprosił Live Nation Polska o przedstawienie stanowiska w sprawie próby bezprawnej autoryzacji zdjęć fotoreporterów. Firma nie odpowiedziała.

Czytaj też: Tomasz Ćwiąkała tłumaczy decyzję o odejściu z Canal+ Sport. Skupi się na YouTube

(PAR, 17.03.2025)