„Niegrzeczne. Historie dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera"

Jacek Hołub

Wydawnictwo Czarne
Wołowiec 2020

Nie widzimy ich dramatu. Rodzice dzieci z ADHD, autyzmem i zespołem Aspergera są zostawieni sami sobie – nie mają odpowiedniej opieki lekarskiej ani psychologicznej, żadnego wsparcia w szkole, która nie szczędzi im wyrzutów, że dzieci są trudne; sąsiedzi wzywają policję, zmęczeni krzykiem zza ściany. My obok nie jesteśmy lepsi. Dziwimy się, łatwo zrzucamy winę na rodziców, którzy „nie potrafią wychować własnych dzieci". Nie tylko nie pomagamy, nie pytamy, co się z nimi dzieje, ale wywieramy tak dużą presję, że rodzice wstydzą się mówić o problemach własnych i dzieci.

Ten wstyd i opresja są tak duże, że nawet w książce występują pod zmienionymi nazwiskami. Wbrew temu, co zapowiada tytuł, to głównie historie dorosłych. Usłyszymy tylko jedną opowieść „niegrzecznego dziecka". Nastoletni Kacper ma zespół Aspergera, od lat zmaga się z tym, że nie potrafi odczytywać emocji, nie rozumie, co się z nim dzieje, dlaczego odczuwa wewnętrzny przymus, żeby mówić, co myśli. To trochę jak życie w obcym świecie nieznanego języka, wrogich ludzi wokół. Mur obojętności jest przejmujący, tak jak wyznanie Kacpra, że on tylko chce być sobą.

Autor wydaje się nie wiedzieć, co z tym zrobić, jak się zachować. Spisuje więc wyznania swoich rozmówców, którzy opowiadają o bezsilności wobec instytucji państwa, służby zdrowia, szkoły, sąsiadów. 

(KB, 03.07.2020)