Którym mediom ufamy, a komu (nie) płacimy w sieci

Po kilku latach wzrostu użytkownicy coraz rzadziej są skłonni do płacenia regularnego abonamentu za treści schowane za paywallem. Większość odbiorców woli zapłacić za subskrypcję u jednego wydawcy, w mniejszym stopniu u tych dostarczających newsy. Zobacz, co jeszcze wynika z „Digital News Report 2019”.

Po raz pierwszy od kilku lat zanotowano zahamowanie wzrostu liczby subskrypcji treści zamkniętych za paywallem. Według raportu w tym roku liczba subskrybentów nieznacznie wzrosła jedynie w Norwegii (34 proc., wzrost o 4 pkt proc.) oraz w Szwecji (27 proc., wzrost o 1 pkt proc.). Na kolejnym miejscu znalazła się Finlandia, gdzie liczba abonentów zmalała o 2 pkt proc., do 16 proc. W raporcie zwrócono uwagę, że po wyborze Donalda Trumpa na prezydenta Stanów Zjednoczonych w 2017 roku liczba subskrybentów mediów w USA gwałtownie wzrosła z 9 proc. do 16 proc. i do tej pory utrzymuje się na tym poziomie. Jak podaje "Gazeta Wyborcza", taki sam poziom jest w Polsce.

Kolejnym zauważalnym trendem jest skłonność do płacenia abonamentu tylko u jednego wydawcy. Jako przykład podano rynek niemiecki, gdzie 70 proc. respondentów w ciągu ostatniego roku opłacało subskrypcję tylko u jednego wydawcy. Tylko 10 proc. deklaruje, że zapłaciłoby za dostęp do informacji u więcej niż trzech wydawców.

W badaniu zapytano ankietowanych, na co wydaliby pieniądze, gdyby mieli możliwość wykupienia subskrypcji na rok tylko w jednym medium internetowym. Średnio 37 proc. ankietowanych deklaruje, że wybrałoby dostęp do serwisów VoD, 15 proc. - do muzycznych platform streamingowych, a jedynie 7 proc. - za dostęp do newsów zamkniętych za paywallem.

Coraz więcej wydawców decyduje się chować swoje treści za paywallem. W Norwegii 70 proc. ankietowanych twierdzi, że przynajmniej raz w tygodniu natrafia na stronę z zamkniętym dostępem do treści, w Stanach Zjednoczonych, Danii, Australii i Holandii – 50 proc. Według analityków tak wysoka liczba subskrypcji w mediach prowadzi do zniechęcenia czytelników do opłacania regularnego abonamentu.

Wydawcy na świecie stosują różne metody pozyskiwania pieniędzy od czytelników. Jedna z nich polega na wpłacaniu przez nich dobrowolnych datków (na taki krok zdecydował się m.in. brytyjski „Guardian”). Jednak ta metoda nie cieszy się powodzeniem – w Stanach Zjednoczonych jedynie 3 proc. respondentów przyznaje, że wpłaciło taki datek, w Hiszpanii 2 proc., a w Wielkiej Brytanii 1 proc.

Innym sposobem stosowanym przez brytyjskiego „Times'a” jest oferowanie w zamian za abonament darmowego dostępu do materiałów „Wall Street Journal”. Z kolei amerykański „Washington Post” dostępny jest w subskrypcji platformy Amazon Prime, a szwedzki „Dagens Nyheter” - w ofercie księgarni internetowej Bookbeat.

Spośród mediów społecznościowych najważniejszym kanałem dystrybucji treści jest Facebook. Od 2018 roku 36 proc. ankietowanych konsumuje informacje na tej platformie. W Polsce ten odsetek wynosi 61 proc.

Na WhatsAppie i Messengerze linki i komentarze przesyła sobie odpowiednio 16 proc. i 8 proc. ankietowanych. W Polsce to odpowiednio 9 proc. i 22 proc. 

Najmniejsze zaufanie do Radia Maryja, największe do RMF FM

Według raportu 86 proc. respondentów z Polski deklaruje, że czerpie informacje z serwisów internetowych (wzrost z 84 proc. w 2015 roku), 76 proc. - telewizji (spadek z 81 proc.), a 25 proc. - prasy (spadek z 28 proc.). Aż 60 proc. przyznaje, że informacje czerpie z mediów społecznościowych (wzrost z 52 proc.).

W czołówce tradycyjnych mediów (prasa, radio telewizja) pod względem popularności ankietowani wskazywali kanały TVN - 50 proc. respondentów deklaruje, że ogląda je przynajmniej raz w tygodniu. W pierwszej piątce znalazły się także: RMF FM (42 proc.), Polsat News (36 proc.), TVP (31 proc.), Radio Zet (30 proc.) oraz „Gazeta Wyborcza” (24 proc.). W przypadku mediów internetowych respondenci wskazywali: Onet.pl (54 proc.), WP.pl (47 proc.), Tvn24.pl (38 proc.), Interia.pl (32 proc.) i Fakt.pl (23 proc.).

Spośród wszystkich mediów najwyższym zaufaniem w Polsce cieszą się: RMF FM (wynik 6,93 pkt w 10-stopniowej skali spośród wszystkich, którzy rozpoznają markę), Polsat News (6,51), Onet.pl (6,4), WP.pl (6,37) oraz TVN (6,35). Na końcu rankingu znalazły się: „Gazeta Polska Codziennie” (5,15), TVP (5,15) i Radio Maryja (3,06).

48 proc. respondentów z Polski deklaruje, że ufa mediom. W 38 objętych badaniem krajach średni wynik wyniósł 42 proc. (spadek o dwa punkty proc.). Największym zaufaniem cieszą się media w Finlandii (59 proc.), a najmniejszym w Korei Południowej (22 proc.). Tylko 23 proc. wszystkich respondentów wierzy informacjom z mediów społecznościowych. Ponad połowa (55 proc.) nie jest w stanie oddzielić w internecie prawdziwej informacji od fake newsa.

W raporcie zwrócono uwagę, że media sprzyjające władzy, takie jak „Gazeta Polska”, „Sieci” i „Tygodnik do Rzeczy”, notują znaczny wzrost przychodów z reklam wykupywanych przez państwowe spółki.

„Digital News Report 2019” został zrealizowany na zlecenie Reuters Institute for the Study of Journalism przez firmę YouGov, zajmującą się badaniami rynku i analizą danych. Raport obejmuje 38 światowych rynków. W raporcie wzięło udział ponad 75 tys. osób. 

W ankiecie internetowej na przełomie stycznia i lutego tego roku z Polski wzięło udział 2009 respondentów. Za opracowanie raportu dotyczącego Polski odpowiada Vadim Makarenko, dziennikarz „Gazety Wyborczej” i były członek Reuters Institute for the Study of Journalism. 

(PD, 14.06.2019)