Polscy wydawcy chcą wspólnie negocjować opłaty od Google i Facebooka

Najwięksi polscy wydawcy chcą wypracować system egzekwowania rekompensat od gigantów cyfrowych. Umożliwia to unijna dyrektywa o prawie autorskim i prawach pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym.  

Celem wydawców jest wypracowanie systemu egzekwowania i przekazywania wydawcom należnych rekompensat z tytułu prawa pokrewnego nadanego art. 15 dyrektywy w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym.

Facebook i Google zapłacą za treści

Dyrektywa z 2019 roku daje wydawcom prasy - na równi z autorami – prawo do wynagrodzenia za korzystanie przez platformy cyfrowe z tworzonych przez nich treści. 

Właśnie w związku z tą dyrektywą spotkali się polscy wydawcy. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Izby Wydawców Prasy, Stowarzyszenia Dziennikarzy i Wydawców Repropol, a także osoby reprezentujące wydawców: Agorę, Grupę DGP Infor, Gremi Media, Grupę Interia, Polska Press Grupę, Ringier Axel Springer Polska, TVN24.pl, Grupę Wirtualna Polska oraz ZPR Media. Podczas spotkania omówiono stan implementacji dyrektywy w Polsce i mechanizmy wdrożenia jej postanowień. Przeanalizowano także przykłady innych państw członkowskich UE, które implementację dyrektywy mają za sobą, jak i kilku państw spoza UE, które wprowadziły lub wprowadzają regulacje dotyczące obrotu treściami prasowymi w internecie.

Prezes Izby Wydawców Prasy Marek Frąckowiak tłumaczy, że rozmowy na ten temat trwają od dawna, ale dopiero teraz doszło do spotkania. – Chcemy przejść do skonkretyzowania współpracy między wydawcami, aby móc skuteczniej walczyć o swoje prawa. Przykłady z innych krajów pokazują, że tylko wspólnie działając, jesteśmy w stanie przeciwstawić się gigantom technologicznym – mówi Frąckowiak. 

Przygotowanie specjalistów

Z kolei Maciej Hoffman, szef Stowarzyszenia Dziennikarzy i Wydawców Repropol, zdradza plany na dalsze działanie. – Kolejne kroki będą polegały najprawdopodobniej na tym, że do określonych tematów zostaną wskazane grupy specjalistów - dziennikarzy czy wydawców, którzy będą przygotowywali swój punkt widzenia na sprawy wynikające z dyrektywy. Środowisko mediów, mimo że ma wspólne cele, to pomysły na rozwiązania - różne. Po raz pierwszy jednak wszyscy zgodnie wyrazili chęć współpracy – mówi Hoffman.

– W tej chwili przygotowujemy się do rozmów z dostawcami usług społeczeństwa informacyjnego, którzy – zgodnie z dyrektywą – powinni wypłacać rekompensaty. Później przy woli współpracy trzeba będzie zastanowić się nad podziałem rekompensat – mówi Jacek Wojtaś z IWP i dodaje, że wydawcy na razie nie mogą zbyt wiele zrobić, bo rząd nie implementował dyrektywy. – Cała inicjatywa zależy od tego, czy wydawcy będą chcieli korzystać z pośrednictwa. Wiemy, że Google chodzi po wydawcach i próbuje podpisać z nimi bilateralne umowy, które mogą być dla nich zdecydowanie mniej korzystne, niż w przypadku pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania. Tak przynajmniej pokazują przykłady z innych państw.

Reprezentujący Agorę Marcin Gadziński, dyrektor ds. nowych przedsięwzięć Gazeta.pl, tłumaczy, że Agora angażuje się w prace związane z wdrożeniem w Polsce prawa pokrewnego, ponieważ może ono wpłynąć na kształt polskiego rynku cyfrowego na kilka następnych lat.

W oczekiwaniu na drugi kwartał 2022 r.

Projekt nowelizacji, którego celem jest implementacja dyrektywy, do wykazu prac legislacyjnych rządu trafił w połowie października, jednak nie został przesłany do konsultacji. Polska miała implementować tę regulację do 7 czerwca 2021 roku.

– Według najnowszych informacji implementacja dyrektywy ma zostać rozpatrzona w drugim kwartale przyszłego roku. Z kolei w końcu tego roku lub na początku przyszłego konsultacji może zostać poddany dokument implementacji dyrektywy w Polsce. Należy domniemać, że z tego będą wynikały określone działania i wnioski dla zespołów, które będą nad tym pracowały – informuje Maciej Hoffman, szef Stowarzyszenia Dziennikarzy i Wydawców Repropol. 

Dyrektywę zaimplementowały już inne kraje Unii Europejskiej, w tym Holandia, Niemcy, Malta, Chorwacja i Irlandia (implementacja całościowa), Francja, Dania i Włochy (implementacja częściowa, w tym art. 15 dyrektywy). 

Według Izby Wydawców Prasy doświadczenia wydawców, np. niemieckich (Corint Media negocjuje w imieniu 50 proc. rynku), dowodzą, że tylko wspólne działania wydawców mogą doprowadzić do satysfakcjonujących dla producentów jakościowych treści rozwiązań finansowych.

(BAE/MNIE, 17.12.2021)