TSUE oceni, czy Facebook może przesyłać dane użytkowników do USA

We wtorek Trybunał Sprawiedliwości UE oceni, czy przesyłanie do Stanów Zjednoczonych danych osobowych użytkowników Facebooka jest zgodne z unijnym prawem. W ocenie eksperta wyrok będzie bardzo ważny, ponieważ może wymusić na władzach UE opracowanie nowych rozwiązań w kwestii bezpieczeństwa danych. 

Na początku maja ub.r. jeden z irlandzkich sądów zadał pytania prejudycjalne TSUE. To efekt skargi austriackiego prawnika i aktywisty Maxa Schremsa, który chce zablokować Tarczę Prywatności (Privacy Shield), czyli porozumienie między USA a UE pozwalające amerykańskim wydawcom internetowym na swobodne przesyłanie danych osobowych do USA.

Pod koniec maja br. irlandzki Sąd Najwyższy oddalił skargę Facebooka, który argumentował, że pytania prejudycjalne zostały zadane bezzasadnie, ponieważ – jak zaznaczył – jego model biznesowy podlega ocenie na gruncie irlandzkiego prawa i tym samym nie podlega jurysdykcji TSUE. Oddalając skargę, sędzia podkreślił m.in., że problem biznesowego wykorzystania danych osobowych przez Facebook wykracza poza zakres prawa krajowego, więc uznał, że kwestię tę powinien rozstrzygnąć TSUE.

Piotr Liwszic, specjalista ds. ochrony danych, podkreśla w rozmowie z „Presserwisem”, że wyrok będzie bardzo ważny, szczególnie że może zachwiać samym transferem danych do państwa trzeciego. Zwraca też uwagę, że kwestia zgodności z unijnym prawem wysyłania przez Facebook danych z Europy do USA to tylko jedno z 11 pytań zadanych TSUE. Spośród nich najistotniejsze jest to, czy państwo trzecie może przekazywać te dane w celach bezpieczeństwa narodowego tamtejszym służbom. Jak podkreśla Liwszic, w tej sprawie Facebook nie ma z reguły nic do powiedzenia.

– Sam wyrok będzie o tyle ciekawy, że przede wszystkim TSUE oceni, czy obecna Tarcza Prywatności gwarantuje nam trzy podstawowe rzeczy: poszanowanie życia prywatnego przez państwo trzecie i jego przepisy prawa, odpowiedni poziom ochrony danych osobowych oraz prawo do skutecznego ośrodka sądowego w Ameryce – mówi Liwszic.

Pozostałe pytania, które będzie oceniać TSUE, dotyczą m.in. tego, czy USA spełniają odpowiednio wysoki poziom ochrony danych oraz czy dane przekazywane przez irlandzki oddział Facebooka do USA mają poziom bezpieczeństwa nie gorszy niż w całej UE. Kolejne pytanie dotyczy tego, czy klauzule, które dopuszczają do przetwarzania i przekazywania danych osobowych, są wiążące dla amerykańskich służb bezpieczeństwa i czy są odpowiednio zabezpieczone.

Zdaniem eksperta, gdyby TSUE uznał, że USA niedostatecznie chronią dane, byłby bardzo duży nacisk na Komisję Europejską i Parlament Europejski, by wypracować nowe przepisy i zweryfikować Tarczę Prywatności. Zaznacza, że użytkownicy nie odczują ewentualnych zmian, tak samo jak nie odczuwają tego, czy ich dane są w Irlandii czy USA. Z kolei dla Facebooka zdaniem eksperta najbardziej niekorzystne byłoby, gdyby TSUE uznał, że sama Tarcza Prywatności nie spełnia wymagań Karty praw podstawowych. Wtedy trzeba byłoby rozstrzygnąć, na jakich podstawach prawnych można przekazywać dane osobowe.

(PD, 08.07.2019)