Telewizyjna Agencja Informacyjna to państwo w państwie. Zawsze rolę odgrywała tu polityka

Onet ujawnił wczoraj, że prezes TVP Mateusz Matyszkowicz na spotkaniu z zespołem "Wiadomości" zasygnalizował zmianę radykalnej politycznie linii tego programu, co spotkało się z oporem ze strony tajemniczego autora donosu do władz PiS. Dziennikarze Onetu uważają, że list napisał szef Telewizyjnej Agencji Informacyjnej Jarosław Olechowski, choć ten się do tego nie przyznaje. Olechowski stoi na czele dużej, bardzo silnej komórki w TVP – Telewizyjnej Agencji Informacyjnej. Zgodnie zapisami statutowymi TAI powinna tworzyć przekaz o wysokich standardach, który wyróżnia się bezstronnością, pluralizmem i innowacyjnością.

Telewizyjna Agencja Informacyjna (TAI) ma status jednostki programowo-produkcyjnej Telewizji Publicznej. W strukturze spółki Telewizja Polska funkcjonują jednostki programowe, np. Biuro Programowe, zarządzające ofertą programową m.in. TVP 1, TVP 2, TVP Seriale, TVP Rozrywka oraz koordynujące wszystkie programy TVP. Do osobnej kategorii zaliczają się jednostki produkcyjne TVP, takie jak Agencja Kreacji Filmu i Serialu, Agencja Kreacji Rozrywki i Oprawy, Agencja Kreacji Publicystyki, Dokumentu i Audycji Społecznych.

Czytaj też: Eksperci nie spodziewają się zmian w "Wiadomościach" mimo oczekiwań prezesa TVP

Wydzieloną kategorię stanowią jednostki programowo-produkcyjne. I właśnie do tej kategorii zaliczają się Telewizyjna Agencja Informacyjna i oddziały terenowe TVP. Ponadto mamy tu Centrum Kultury i Historii (zarządzanie ofertą programową TVP Kultura, TVP Historia, TVP Dokument, TVP HD), TVP Sport, TVP ABC, Program Satelitarny TV Polonia, Belsat TV, TVP Nauka, TVP3, TVP World, TVP Wilno, Ośrodek Kanałów i Serwisów Internetowych (w tym serwis internetowy TVP Parlament).

Jak czytamy w sprawozdaniu zamieszczonym w KRS, Telewizyjna Agencja Informacyjna jest redakcją w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe.

Według stanu na 31 grudnia 2021 roku TAI zatrudniała na etacie 202 osoby. Spośród jednostek TVP więcej pracowników miały tylko: Centrum Usług Produkcyjnych – 402 osoby, oraz Ośrodek TVP Technologie – 218. Średnie wynagrodzenie w TVP wyniosło – bez nagród, odpraw itp. – 10 491 zł.

Czytaj też: Przewodniczący KRRiT prowadzi dwa postępowania w sprawie "Kropki nad i" TVN 24

TAI jako jednostka Telewizji Polskiej pośrednio korzysta z pomocy publicznej, corocznie przyznawanej tej spółce skarbu państwa przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji (KRRiT). Według danych KRS w 2022 roku (te już są dostępne) KRRiT wypłaciła Telewizji Polskiej dwie dotacje w wysokości 1,8 mld zł oraz 295,8 mln zł tytułem „realizacji usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym”.

Z przywilejami łączą się ustawowe obowiązki. Jak czytamy w zamieszczonym w KRS sprawozdaniu, zadania TVP SA jako nadawcy publicznego określa art. 21 Ustawy o radiofonii i telewizji. Należą do nich w szczególności: tworzenie i rozpowszechnianie ogólnokrajowych i regionalnych programów telewizyjnych, popieranie twórczości artystycznej i naukowej oraz działalności oświatowej, realizacja i rozpowszechnianie programów edukacyjnych w kraju, a także audycji dla Polaków zamieszkałych poza jego granicami oraz rozpowszechnianie przekazów tekstowych.

„Politykę programową TVP S.A. kształtuje w oparciu o zobowiązania wynikające z ustawy o radiofonii i telewizji oraz Zasady realizowania przez Telewizję Polską S.A. misji publicznej, przyjęte Uchwałą Nr 108/2005 Zarządu TVP S.A. z 29 marca 2005 r.” – czytamy w sprawozdaniu. I dalej: „Zadaniem Spółki jest harmonijne łączenie funkcji informacyjnej, edukacyjnej i rozrywkowej. Oferta programowa, w odróżnieniu od stacji komercyjnych, jest konstruowana w szeroko rozumianym interesie publicznym, z szacunkiem dla zainteresowań i potrzeb widowni”.

Czytaj też: Aż 71 proc. Polaków boi się o wolność mediów. Sondaż Media Freedom Poll

W przekazanym do KRS dokumencie władze TVP, do której należy TAI, piszą, że oferta programowa telewizji publicznej „zawiera różnorodne pozycje ujęte w atrakcyjną formę przekazu, pobudzające do aktywności, rozwoju ambicji i wiedzy, uwzględniające przekrój polskiego społeczeństwa, poddane wymogom zachowania najwyższej rzetelności oraz profesjonalizmu”.

Ponadto w dokumentach zapisano, że celem TVP jest „tworzenie przekazu kierowanego do wszystkich grup społecznych, zróżnicowanego tematycznie i gatunkowo, o wysokich standardach, wyróżniającego się bezstronnością, pluralizmem i innowacyjnością. Programy nadawcy publicznego powstają z uwzględnieniem badań opinii publicznej i ocen przekazywanych bezpośrednio przez widzów”.

TAI powstała z przekształcenia Dyrekcji Programów Informacyjnych utworzonej w 1989 roku na bazie przemian ustrojowych w Polsce. W tej formule działała do października 2006 roku, gdy w jej miejsce utworzono Agencję Informacji TVP i TVP Info. Jednak Agencja Informacji TVP została zlikwidowana w lipcu 2013 roku, gdy przekształcono ją ponownie w Telewizyjną Agencję Informacyjną.

Czytaj też: KPRM chce wypracować stanowisko w sprawie przyszłości naziemnej telewizji

Niezależnie od nazwy to właśnie w tej komórce realizowane były i są materiały informacyjne, reporterskie i dokumentalne na zlecenie serwisów informacyjnych nadawanych w TVP. Politycy zawsze w mniejszym bądź większym stopniu wtrącali się w jej działanie. Gdy władzę przejął PiS, propagandę w mediach publicznych uznano za kluczową dla zachowania władzy. TAI była oczkiem w głowie Jacka Kurskiego. 

Pierwszym szefem TAI po powrocie do starej nazwy w 2013 roku był Tomasz Sandak. Obecnie jest nim Jarosław Olechowski, mający opinię nieformalnego szefa propagandy w TVP.

TAI ma siedmioro korespondentów zagranicznych: w Brukseli, Waszyngtonie, Berlinie, Moskwie, Rzymie, Londynie i Paryżu.

Czytaj też: Projekt lex pilot wycofany z Sejmu. "PiS wie, że nie zdąży przed wyborami"

(JF, 25.04.2023)