Nagroda Literacka Nike 2020 dla Radka Raka

Zwycięzcą 24. edycji Nagrody Literackiej Nike został Radek Rak. Za najlepszą książkę roku jury uznało jego „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli”. Laureatką Nike Czytelników „Gazety Wyborczej” i Wyborcza.pl została Joanna Gierak-Onoszko.

Zwycięska książka „Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli” (Wydawnictwo Powergraph) jest nawiązującą do mitologii Galicji powieścią historyczną, której bohaterem jest młody Jakub Szela, przywódca chłopskiego powstania przeciwko szlachcie.

- Ta książka to klechda i jak każda klechda jest triumfem wyobraźni i dotyka twardej rzeczywistości, prawdziwego świata. Snuje historię nie z tej ziemi i jednocześnie opowiada o czymś, co drzemie w realnej historii, w naszej wspólnej podświadomości, w podglebiu języka, którym mówimy – mówił podczas gali o książce Raka Paweł Próchniak, przewodniczący jury Nagrody Literackiej Nike. - Radek Rak świetnie panuje nad słowem, nad różnymi tonacjami polszczyzny, nad jej możliwościami, nad tym, co żyje pośród słów, w przydźwiękach i echach – prawie niesłyszalne. „Baśń o wężowym sercu” jest świadomie staroświecka i zarazem nowocześnie groteskowa – dodał.

Pochodzący z Dębicy Radek Rak jest z zawodu weterynarzem. - Jestem zaszczycony – powiedział, odbierając nagrodę i dziękując osobom, które przyczyniły się do powstania książki.

Natomiast laureatką nagrody Nike Czytelników „Gazety Wyborczej” i Wyborcza.pl została Joanna Gierak-Onoszko. Jej "27 śmierci Toby'ego Obeda" (Wydawnictwo Dowody na Istnienie) to zbiór opowieści tzw. ocaleńców, czyli potomków rdzennej ludności Kanady, przymusowo wychowywanych przez państwo i Kościół w szkołach z internatami.

- Wbrew pozorom to nie książka o Kanadzie, ale o mechanizmach władzy. O tym, że gdy otwiera się drzwi do wykluczenia, dzieją się rzeczy straszne – mówiła ze sceny Joanna Gierak-Onoszko.

Finalistami 24. edycji Nagrody Nike byli również: Agnieszka Dauksza za biografię "Jaremianka" (Wydawnictwo Znak), Piotr M. Majewski za esej "Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu" (Wydawnictwo Krytyki Politycznej), Monika Sznajderman za esej "Pusty las" (Wydawnictwo Czarne), Filip Zawada za powieść "Rozdeptałem czarnego kota przez przypadek" (Wydawnictwo Znak) i Paweł Piotr Reszka za książkę "Płuczki" (Wydawnictwo Agora).

- Kiedy przysłuchiwałem się nominacjom, miałem wrażenie, jakbym oddychał innym powietrzem, niż kiedy słucham publicznej telewizji czy wystąpień ministrów. Ta nagroda i jej laureaci to inna twarz Polski. Takiej, która nie boi się spoglądać w trudne tematy, w mroki własnej historii – powiedział Adam Michnik, redaktor naczelny "Gazety Wyborczej".

Nagroda Literacka Nike jest przyznawana za najlepszą książkę roku. W konkursie biorą udział wszystkie gatunki literackie. Nagrody nie można podzielić ani nie przyznać. Zwycięzca tegorocznej edycji został ogłoszony 4 października podczas gali w stolicy w Bibliotece Uniwersyteckiej. Radek Rak otrzymał statuetkę zaprojektowaną przez Gustawa Zemłę oraz 100 tys. zł. Fundatorami nagrody są "Gazeta Wyborcza" i Fundacja Agory. Organizatorem konkursu jest Fundacja Nagrody Literackiej "Nike".

(IKO, 05.10.2020)