Rada Języka Polskiego uchwaliła zmiany zasad ortografii. Nazwy mieszkańców dużą literą

Rada Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk uchwaliła zmiany zasad ortografii, które mają obowiązywać od stycznia 2026 roku.

Zmiany wejdą w życie dopiero za ponad półtora roku, bo jak tłumaczy w komunikacie Rada, to czas potrzebny szczególnie instytucjom, w tym wydawcom, autorom słowników i programów szkolnych - na przygotowanie się do nowego porządku.

Według nowych zasad nazwy mieszkańców miast i ich dzielnic, osiedli i wsi trzeba będzie zapisywać wielką literą, a nie małą, jak do tej pory.

Pisownia wielką literą będzie dotyczyła nie tylko nazw firm i marek wyrobów przemysłowych, ale także pojedynczych egzemplarzy tych wyrobów (samochód marki Ford i pod oknem zaparkował czerwony Ford).

Czytaj też: Kowalczyk: Nie tylko Szmydt. Inni Polacy też brylują w mediach wschodniej propagandy 

Rada zdecydowała o wprowadzeniu rozdzielnej pisowni cząstek -bym, -byś, -by, -byśmy, -byście ze spójnikami, np. Zastanawiam się, czy by nie pojechać w góry.

Ustanowiono również "bezwyjątkową pisownię łączną nie- z imiesłowami odmiennymi (bez względu na interpretację znaczeniową: czasownikową lub przymiotnikową), tj. zniesienie wyjątku zezwalającego na świadomą pisownię rozdzielną”.

Jak czytamy w komunikacie Rady, wprowadza się też "ujednolicenie zapisu (małą literą) przymiotników tworzonych od nazw osobowych, zakończonych na -owski, bez względu na to, czy ich interpretacja jest dzierżawcza (odpowiadają na pytanie czyj?), czy też jakościowa (odp. na pytanie jaki?), np. dramat szekspirowski, epoka zygmuntowska, koncert chopinowski, koncepcja wittgensteinowska, wiersz miłoszowski”.

I dalej: "Przymiotniki tworzone od imion (rzadziej od nazwisk), zakończone na -owy, -in(-yn), -ów, mające charakter archaiczny, będą mogły być zapisywane małą lub wielką literą, np. jackowe dzieci lub Jackowe dzieci; poezja miłoszowa lub poezja Miłoszowa; zosina lalka lub Zosina lalka; jacków dom lub Jacków dom”.

Na liście 11 nowych zasad wprowadzono także m.in. łączną pisownię członu pół- w wyrażeniach, takich jak m.in. "półzabawa”, "półnauka” czy "półżartem”.

Pełna lista zmian zasad ortografii, które wejdą w życie w 2026 roku, dostępna jest na stronie Rady Języka Polskiego.

"Rada uznała, że wprowadzenie tych zmian, dotyczących wyłącznie tzw. konwencjonalnych zasad pisowni, przyniesie korzyść w postaci uproszczenia i ujednolicenia zapisu poszczególnych grup wyrazów i połączeń, eliminacji wyjątków, a także likwidacji przepisów, których zastosowanie jest z różnych powodów problematyczne, np. wymaga od piszącego zbyt drobiazgowej analizy znaczeniowej tekstu. To zaś przyczyni się do zmniejszenia liczby błędów językowych oraz - być może - umożliwi piszącym skupienie się na innych niż ortograficzne aspektach poprawności tekstu” - czytamy w komunikacie.

(MZD, 17.05.2024)