Tylko prawda. Wybór reportaży

Anna Politkowska
przeł. Robert J. Szmidt
WYDAWNICTWO KOBIECE
BIAŁYSTOK 2023

Po zamordowaniu przez ludzi Putina wybitnej dziennikarki Anny Politkowskiej w jej komputerze znaleziono artykuł na temat kondycji rosyjskiego dziennikarstwa. Swoje koleżanki i kolegów po fachu autorka nazwała w nim klaunami w cyrku Putina. O swojej pracy pisała: „Ja po prostu przekazuję dalej to, czego byłam świadkiem, pisząc tylko prawdę”. I takie są jej reportaże zawarte w tym tomie. Dotyczą pierwszej i drugiej wojny czeczeńskiej oraz zamachu terrorystycznego w teatrze na Dubrowce i ataku na szkołę w Biesłanie. Politkowska opisywała masowe egzekucje ludności cywilnej w Czeczenii, porwania i tortury przeciwników politycznych, bezczeszczenie zwłok. Tłumaczyła, skąd biorą się szahidki: „Czeczeńska kobieta jest dzisiaj czymś w rodzaju zombie, ale zmieniła ją w tego potwora rozpacz”. To rozpacz z powodu znikania synów, mężów i braci w kraju rządzonym przez klan Kadyrowów. Poruszającym tekstem jest relacja z negocjacji z terrorystami na Dubrowce, których się podjęła. Gdy jedna z zakładniczek (notabene też dziennikarka) mówi jej: „Zdajemy sobie sprawę, że Rosja nas porzuciła. Będziemy drugim Kurskiem” – Anna czuje, jaka wielka spoczywa na niej odpowiedzialność. Dwa lata później chce pomagać w Biesłanie, nie dociera tam jednak z powodu próby otrucia. Oprócz swoich żelaznych tematów Politkowska poruszała też kwestie polityki europejskiej, np. gdy pisała o spotkaniach z premierami Wielkiej Brytanii i Francji. Pewnie jako jedna z pierwszych próbowała zwrócić wtedy uwagę na działania Władimira Putina. Nie została jednak wysłuchana. Choć od powstania tych tekstów minęło ok. 20 lat, wiele opisywanych tu spraw jest nadal boleśnie aktualnych. W kontekście wojny w Ukrainie reportaże Politkowskiej brzmią jak pisane wczoraj.

UR